VAI TRÒ CỦA SẮT VÀ CANXI TRONG THAI KỲ

VAI TRÒ CỦA SẮT CANXI TRONG THAI KỲ

Trong thai kỳ, cơ thể mẹ bầu cần rất nhiều các khoáng chất và chất dinh dưỡng để để hỗ trợ sự phát triển của thai nhi cũng như duy trì sức khỏe của mẹ. Trong đó, sắt và canxi rất quan trọng, không chỉ hỗ trợ giúp mẹ có đủ sức khỏe để nuôi dưỡng thai nhi mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển xương, cơ bắp, và hệ thần kinh của bé. Bổ sung đủ các dưỡng chất này sẽ giúp giảm nguy cơ mắc các dị tật bẩm sinh và các biến chứng trong thai kỳ.

1. Sắt

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 41.8% phụ nữ mang thai bị thiếu máu trên toàn cầu, và ít nhất một nửa trong số này là do thiếu sắt. Nguyên nhân còn lại có thể liên quan đến thiếu hụt các vi chất khác như acid folic, vitamin B12, vitamin A, hoặc do viêm mãn tính và nhiễm ký sinh trùng​. Vai trò của sắt trong thai kỳ có thể kể đến bao gồm: 

- Tạo ra huyết sắc tố Hemoglobin và tế bào máu: Sắt là thành phần chính cấu tạo nên Hemoglobin – một loại protein có trong tế bào hồng cầu, có nhiệm vụ vận chuyển oxy từ phổi đến tất cả các tế bào trong cơ thể. Bên cạnh đó, trong thai kỳ, lượng máu cần thiết cho cả mẹ và thai nhi đều tăng cao, do đó lượng sắt cũng được tăng lên để đảm bảo cung cấp đủ máu và oxy cho mẹ và bé.

- Hỗ trợ cho thai nhi phát triển khỏe mạnh: Trong quá trình hình thành và phát triển của thai nhi, sắt là khoáng chất không thể thiếu, giúp não bộ của bé và các cơ quan khác phát triển toàn diện, nhanh chóng. Thiếu sắt có thể dẫn đến sự giảm sút về trí tuệ và sức khỏe của thai nhi trong thai kỳ.

- Tăng cường hệ miễn dịch: Sắt cũng là thành phần giúp tăng cường và duy trì hệ miễn dịch của thai phụ luôn khỏe mạnh, phòng ngừa một số bệnh lý trong thai kỳ và hỗ trợ cơ thể chống lại tình trạng nhiễm trùng, viêm nhiễm do các tác nhân có hại gây nên.

- Giảm nguy cơ sinh non: Theo nhiều nghiên cứu cho thấy, thai phụ được cung cấp đầy đủ lượng sắt cần thiết cho cơ thể có thể giảm thiểu được tình trạng sinh non, trẻ sơ sinh được sinh ra với cân nặng thấp và các biến chứng khác trong thai kỳ.

2. Canxi

Tương tự như sắt, canxi cũng là thành phần quan trọng, không thể thiếu trong thai kỳ. Khoáng chất này không chỉ là thành phần chính cấu tạo nên hệ xương và răng cho thai nhi mà còn giúp thai phụ ngăn ngừa tình trạng loãng xương; hỗ trợ điều chỉnh nhịp tim, giữ cho tim mạch hoạt động bình thường; hỗ trợ quá trình đông máu, làm giảm nguy cơ chảy máu sau sinh, giảm nguy cơ tiền sản giật.

Theo khuyến cáo của các chuyên gia, khi mang thai thai phụ cần bổ sung đầy đủ canxi và sắt mỗi ngày nhằm ổn định sức khỏe của mẹ bầu đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển toàn diện của thai nhi. Theo đó, mỗi ngày mẹ cần cung cấp đủ 27 miligam sắt và khoảng 1.300 miligam canxi (đối với thai phụ dưới 19 tuổi) hoặc 1.000 miligam (đối với thai phụ từ 19 tuổi trở lên).

Sắt và canxi tồn tại trong động, thực vật và các loại thực phẩm với số lượng khác nhau. Vì thế, thai phụ hoàn toàn có thể bổ sung đầy đủ sắt và canxi thông qua chế độ ăn uống nếu biết cách lựa chọn thực phẩm phù hợp và xây dựng thực đơn ăn uống cân bằng, hợp lý mỗi ngày. 

Sắt có 2 dạng là sắt hữu cơ và sắt vô cơ. Sắt hữu cơ thường có nhiều trong các loại thịt đỏ như thịt bò, thịt cừu, thịt gia cầm, cá và các loại hải sản. Sắt vô cơ thường có nhiều trong các loại đậu, rau có màu xanh đậm như cải bó xôi, cải xoăn và các loại hạt ngũ cốc. Cơ thể thai phụ có thể dễ dàng hấp thụ sắt hữu cơ hơn sắt vô cơ.

Về phần canxi, nguồn cung cấp chủ yếu đến từ các sản phẩm từ sữa, phô mai, yogurt và một số loại rau, thực phẩm khác như bông cải xanh, hạt mè, hạt chia, đậu phụ,… Ngoài ra, vitamin D là một yếu tố quan trọng giúp tăng cường canxi cho cơ thể. Thai phụ có thể phơi nắng vào buổi sáng sớm hoặc sử dụng các loại thực phẩm bổ sung vitamin D để tăng lượng canxi cho cơ thể.

Sử dụng thực phẩm bổ sung sắt và canxi trong thai kỳ là điều cần thiết, giữ vai trò thiết yếu bảo vệ sức khỏe mẹ và bé trong thời kỳ mang thai. Nhu cầu sử dụng sắt của mẹ và bé không ngừng tăng cao, nhất là vào 3 tháng cuối của thai kỳ, khi lượng máu trong cơ thể của mẹ được tăng nhiều để hỗ trợ quá trình phát triển của bào thai. Do đó, bác sĩ khuyến nghị thai phụ nên sử dụng thực phẩm bổ sung sắt từ khi dự định có thai (khoảng 1-3 thái trước khi có thai) cho đến ít nhất một tháng sau sinh.

Canxi cần thiết cho sự phát triển xương, răng, cơ bắp và hệ thần kinh của thai nhi. Vì thế, nếu chế độ ăn uống không thể đáp ứng đủ lượng canxi cần thiết, bác sĩ khuyến cáo thai phụ nên sử dụng thực phẩm bổ sung canxi trong suốt thai kỳ để duy trì lượng canxi ổn định và đầy đủ cho mẹ và bé. Tuy nhiên, trước khi sử dụng thực phẩm bổ sung, thai phụ nên tham vấn ý kiến của bác sĩ về liều lượng, cách thức sử dụng,… để đảm bảo an toàn, cung cấp được đầy đủ chất dinh dưỡng nhưng không gây nên tác dụng phụ cho cả mẹ và bé.

Lưu ý khi bổ sung sắt và canxi khi mang thai

Khi bổ sung sắt và canxi trong thời kỳ mang thai, thai phụ cần lưu ý một số điểm quan trọng sau: 

1. Bổ sung sắt

Theo khuyến cáo của tổ chức y tế thế giới, hàm lượng sắt phụ nữ mang thai cần bổ sung là 60mg mỗi ngày. 

Tuy nhiên số lượng này còn phụ thuộc vào thể trạng và sức khỏe từng người. Vì thế, cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.

Để tăng cường sự hấp thu, thai phụ nên uống sắt vào buổi sáng hoặc giữa các bữa ăn và tránh kết hợp với các thực phẩm chứa canxi vì canxi có thể làm giảm khả hiệu quả hấp thu của sắt.

Phụ nữ mang thai nên sử dụng sắt cùng nước cam, thực phẩm chứa vitamin C và các loại thức ăn chứa chất xơ để phòng tình trạng táo bón, khó tiêu trong quá trình uống sắt.

2. Bổ sung canxi

Lượng canxi cần bổ sung mỗi ngày trong thai kỳ là 1.000 miligam. 

Tuy nhiên, nếu chế độ ăn uống không cung cấp đủ hoặc thai phụ có nguy cơ bị loãng xương bác sĩ có thể khuyến nghị thai phụ sử dụng nhiều hơn tùy tình hình thực tế.

Canxi có thể sử dụng được bất kỳ thời điểm nào trong ngày nhưng để giảm thiểu tác dụng phụ, mẹ bầu được khuyên nên sử dụng vào ban ngày và nên chia nhỏ liều dùng.

Canxi có thể chịu ảnh hưởng bởi một số loại thuốc như sắt, thuốc kháng axit chứa canxi,… vì thế khi thai phụ không nên sử dụng các loại thuốc này cùng lúc với nhau.

Phòng khám AMH 

Hotline: 1900 4773/082 333 8863